Diyarbakır’ın Kayapınar ilçesindeki 19 park 10 yıldır isim bekliyor. Belediye’nin verdiği Kürtçe isimleri Valilik onaylamadı, belediye dava açtı. Yargı kararı beklenirken, parklara "... Parkı" yazılı tabelalar asıldı.
Nefel (Yonca), Daraşin (Yeşil Ağaç), Deybun (Papatya), Jiyana Azad (Özgür Yaşam), Yek Gulan (1 Mayıs)...
Bu isimler Kayapınar Belediyesi tarafından 2005 yılından bu yana açılan parklara verilen isimler. Ancak tabelalarında bu isimleri görmek mümkün değil. Nedeni Valiliğin isimleri reddetmesi.
Tabelalarda bu isimler yerine, ‘Kayapınar Belediyesi ..... Parkı. Bu parka Kayapınar Belediye Meclisi'nin 07.05.2008 tarih ve 64 nolu kararıyla ..... adı verilmiş olup, Diyarbakır Valiliği'nin 10.06.2008 tarih ve 7194 nolu kararıyla bu parkın ismi reddedilmiştir’ yazıyor.
Gerekçe yönetmelik
Belediye ilk olarak 2005 yılında açtığı yedi parka 33 Kurşun, Zembilfroş, Aşiti, Jiyana Azad, Civan, Zeynel Durmuş ve Yek Gulan isimlerini verdi. Karar onay makamı olan Valiliğe gönderildi. Ancak Valilik bu isimleri Adres ve Numaralamaya İlişkin Yönetmelik’in 24 maddesine uymadığı gerekçesiyle reddetti. 24. madde şöyle:
"Mahalle, sokak, cadde, bulvar, meydan ve benzeri yerlerin adları Anayasa'nın temel ilkelerine, yürürlükteki mevzuata, genel ahlâka aykırı, ayrımcılığa ve bölücülüğe yol açabilecek nitelikte tespit edilemez. Yabancı dil kurallarına göre teşkil edilmiş kelime ve ifadeler ile çirkin, müstehcen ve gülünç adlar konulamaz. Yabancı ülke mensuplarının isimleri verilmeden önce Dışişleri Bakanlığı'nın uygun görüşü alınır."
Red kararı yargıda
Bunun üzerine dönemin belediyesi kararın iptali için Diyarbakır 2. İdare Mahkemesi'nde dava açtı. Mahkeme 5 isim için iptal istemini kabul etmedi.
Bunlar arasında adını Ahmed Arif’in 33 Kurşun şiirinden alan park da vardı. Söz konusu şiir 1943 yılında Van’ın Özalp ilçesinde 33 köylünün Orgeneral Mustafa Muğlalı tarafından kurşuna dizilmesini anlattığı için, parka bu adın verilmesi ile kamu görevlilerinin hedef gösterildiği savunuldu:
“Her ne kadar 33 Kurşun Parkı ismi, şiir ismi olması nedeniyle park ismi olarak da belirlenebilir ise de, bu ismin aynı zamanda devlet ricalini hedef gösteren bir olayı çağrıştırması ve bu haliyle yönetmeliğin 5’nci maddesinin 2. fıkrasında ifade edilen kamu düzenine aykırılık teşkil etmesi nedeniyle, bu ismin de park ismi olarak belirlenmesinin mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır.”
Mahkeme sadece Civan adına onay verdi.
İsmine onay verilen parklardan biri de Gülistan Parkı
[Fotoğraf:Faruk Yüce/Al Jazeera Türk]
Belediye mahkeme kararını temyiz için Danıştay’a başvurdu.
Danıştay’ın incelemesi sürerken zaman içinde yeni parklar da açıldı. Yeni parklara verilen bazı isimlere Valilik yine izin vermedi. Belediye de red kararlarını yargıya taşımayı sürdürdü. Belediye ve Valilik arasındaki isim tartışması 10 yıldır sürüyor.
Belediye, Valilik ve mahkeme kararlarına tepki olarak parklara boş tabelalar astı. Zaman içinde açılan parkların sayısı 46’ya ulaştı. Ancak bu parkların 19'u hâlâ isimsiz. Belediye 10 yıldır parklara Kürtçe isim verebilmek için mücadele ediyor.
Eşbaşkanlar Aydın ve Arşimet, Al Jazeera Türk’ün sorularını birlikte yanıtladılar.
[Fotoğraf:Faruk Yüce/Al Jazeera Türk]
Belediye ısrarlı
Kayapınar Belediyesi'nin eşbaşkanları Mehmet Ali Aydın ve Fatma Aydın yaptıkları açıklamada şunları söyledi:
"19 parkımızın ismi hâlâ yasaklı. Biz de bu isimlerde ısrar etmeye devam ediyoruz. Hukuken üst yargı organlarına taşınmış durumda, bizim ısrarımız meşruiyet temelinde. Dayanağımızın meşru ve ahlâki olduğunu, yasakçı zihniyetin dayanaklarının gayrimeşru olduğuna inanıyoruz. Bu yüzden ısrarcıyız. Bu kararlara rağmen Kürtçe isim vermeye devam edeceğiz.”
Belediye yeni açılacak parklardan birine ise öldürülen gazeteci Hrant Dink’in adını verecek.
Bir yasak da merkeze
Kürt siyasetçiler bir çok toplantılarını bu merkezde yapıyor. [Fotoğraf:Faruk Yüce/Al Jazeera Türk]
Valiliğin yasakladığı isimlerden biri de Kayapınar Belediyesi'nin gençlik ve kültür merkezine ait.
Merkeze verilen Kürt şair Cegerxwin’in adı, içindeki x, w harfleri ve şairin başka ülke vatandaşı olması nedeniyle reddedildi.
Kaynak: Al Jazeera